وصیت داریوش به خشایارشاه

اکنون که من از این دنیا می روم تو دوازده کرور دریک زر در خزانه داری و این زر یکی از ارکان قدرت تو می باشد، زیرا قدرت پادشاه فقط به شمشیر نیست بلکه به ثروت نیز هست.
البته به خاطر داشته باش تو باید به این حزانه بیفزایی نه این که از آن بکاهی، من نمی گویم که در مواقع ضروری از آن برداشت نکن، زیرا قاعده بودن این مقدار زر در خزانه آن است که هنگام ضرورت از آن برداشت کنند، اما در اولین فرصت آن چه برداشتی به خزانه بر گردان

کوروش کبیر(جام جم 30 دی)

     کوروش کبیرپس از فتح بابل برآن شد تا با توسل به نیروی نظامی اش که فوق العاده نیرومند بود وتاکنون شکست نخورده بود, ماساژت  راکه در شمال شرق ایران ودر کرانه رود آراکس (همسایگی قوم ایسه دون) زندگی میکردند را مغلوب خود کند.اردشیر خدادادیان استاد دانشگاه میگوید:کوروش به دلایل متعدد به سرزمیت ماساژتها لشگر کشی کرد.یکی از این دلایل پیشینه اوبود.اوباور داشت که بیش از یک انسان است وبیش از همه شانس با او بوده است ودر همه جنگها با موفقیت به اهداف خود دست یافته.کوروش هرگاه اراده لشگرکشی علیه هر ملتی را میکرد منصرف کردنش ناممکن بود.

      حمله به ماساژتها زمانی صورت گرفت که فرمانروای فرمانروایشان فوت کرده بود وهمسر وی بنام تومی ریس  بر انا حکومت مینمود.بنا بر روایت هرودوت کوروش فرستاده ای را نزد این زن فرستاد واز وی خاستگاری نمود.تومی ریس گمان برد که هدف کوروش تصاحب سرزمیت ماساژتهاست وبه همین دلیل پاسخ منفی داد.با این پاسخ کوروش اقدام  به لشگر کشی کرد ودر این جنگ پسر تومی ریس بنام سپار گاپیس اسیر شد.با درخواست تومی ریس پسرش آزاد شد ولی بلافاصله اقدام به خود کشی نمود.تومی ریس با خیال اینکه کوروش به درخواست او پاسخ نداده همه نیروهای جنگجوی را گرد آورد بگونه ای که تاکنون سابقه این کشتار در میان بر برها (غیر یونانی)وجود نداشته.در این جنگ ابتدا نیروها از کمان استفاده کردند تا آنجایی که پیکانها تمام شدند وپس از ان با شمشیرونیزه به درگیری ادامه دادند وهیچیک از طرفین فرار نکردند تا اینکه ماساژتها پیروز میدان شدند.مرگ کوروش را برابرمدارک موجود به سال 529 قبل از میلاد میدانند.نعش اورا به پاسارگادبردند ومقبره او تا کنون نیز پابرجاست.مقاومت وتلاش اودر طول 30 سال حکومتش شالوده حکومتی را برپا کرد که ایران در زمان خود یکی از بزرگترین مهدهای تمدن باستان شناخته شد.شخصیت -سیاست –جهانگردی وبرخورد اوباملل مغلوب وسرداران شکست خورده اورا به عنوان چهره ای افسانه ای  در تاریخ ثبت کرده است.

     اواخر سال 79 واوایل 80 جنجال رسانه ای مبنی بر فرو ریختن سقف آرامگاه کوروش توجه ایرانیان وخصوصا اصحاب تاریخ وفرهنگ وتمدن را به خود جلب کرد.با توجه به اینکه این اثر تاریخی در فهرست اثارجهانی یونسکو قرار گرفته ومتعلق به تمام بشریت است .اما برخی نسبت به فرد انتخاب شده برای مرمت انتقاد واو را فاقد صلاحیت میدانند.این عده حتی دلیل خرابی سقف را به ندانم کاریها وکم تجربه بودن این معمار تجربی نسبت میدهند.حال اینکه قرار بوده مرمت ظرف 1 ماه به اتمام برسد وچرا همکنون 7سال از ان میگذرد زمزمه ها حاکی از ان است که مرمت آرامگاه همان ماه اول با اتمام رسیده بودو مخالفان مدعی اند سنگ تاریخی مقبره با قدمت 2500 سال برداشته شده وسنگ جدیدی جایگزین آن شده.سوال مطروحه کارشناسان این است که ایا برپا کردن داربستهای فلزی برای مدت طولانی –استفاده از چسب برای چسباندن سنگها و... خود موجب آسیب بیشتر به این بنای تاریخی نمیشود.